بایگانی دسته بندی: آموزشی

آیا 5G برای موجودات زنده مضر است؟

ورود فناوری نسل پنجم تلفن همراه یا جی ۵ به کشور که هم اکنون روزآمدترین نسل سیستم‌های ارتباطات سیار در جهان است، عنوان خبر خوش روحانی رئیس جمهور بود که دیروز همزمان با بهره‌برداری از نخستین شبکه جی۵ در ایران از آن سخن گفت: «می خواهم خبر خوشی به مردم بدهم و آن این که در حال ورود به اینترنت نسل پنجم هستیم و از روزهای آینده این نسل، کار خود را در تهران آغاز می کند و به تدریج گسترش می‌یابد؛ این تحولی بزرگ در عرصه دیجیتال است؛ نسل پنجم فقط برای ارتباطات نیست، بلکه برای اقتصاد دیجیتال کشور است. سال قبل مرکز هوش مصنوعی را افتتاح کردیم و امسال اعلام می کنیم که فعالیت نسل پنجم را آغاز کردیم و از وزارت ارتباطالت می خواهم در روزهای آینده برای مردم توضیحات لازم را ارائه کند.»

با پیدایش شبکه اینترنت ۵G تصمیم گرفتیم در این مطلب به بررسی مشکلات و خطرات شبکه ۵ جی بپردازیم و ببینیم که آیا آن برای سلامت انسان مضر است یا خیر؟

گوشی‌های هوشمند، راه ارتباط ما با اینترنت را تغییر داده‌اند. شبکه‌های سلولی ما طی سال‌های اخیر همگام با تقاضا، سریع‌تر شده‌‌اند و اخیراً شبکه اینترنت همراه ۵G به عنوان جدیدترین نسل اتصال سلولی معرفی شده است.

بررسی مشکلات و خطرات شبکه ۵G

اکنون که شبکه‌های ۵G در حال پیدایش و راه اندازی هستند، گمانه‌زنی‌هایی در خصوص ایمنی این تکنولوژی به میان آمده است. شاید شما برخی از آن‌ها را شنیده باشید. اما مهم‌ترین سوال اینجاست که آیا ۵G واقعاً امن است یا باعث نابودی انسان و محیط زیست خواهد شد؟ ما در این مقاله به سوال‌های شکل گرفته در ذهن شما پاسخ خواهیم داد.

شبکه اینترنت همراه ۵G چیست؟

در اکثر خانه‌ها، اتصال به اینترنت بر بستر Wi-Fi انجام می‌شود. این در ادارجات و حتی کافی‌شاپ‌ها و مراکز تجاری نیز رایج است. اما خارج از این اماکن، شبکه‌های موبایلی هستند که می‌توانند بستر اتصال شما به اینترنت را فراهم کنند.

پیشرفت‌های تکنولوژیکی برای بهبود سرعت، اطمینان پذیری و پوشش دستگاه‌های متصل به اینترنت همراه صورت گرفته است. یکی از قابل توجه‌ترین این پیشرفت‌ها در قالب شبکه ۴G و LTE ارائه شد که به ما اجازه داد در حالی که خارج از منزل هستیم، از گوشی‌های هوشمند خود برای پخش موسیقی، تماس تصویری و تماشای فیلم‌ها با بالاترین کیفیت استفاده کنیم.

حالا اینترنت نسل ۵ نشان دهنده‌ی تکامل شبکه‌های سلولی برای رسیدن به موج جدیدی از دستگاه‌ها است. این فناوری سرعتی شبیه به باند پهن (Broadband) را هنگامی که خارج از منزل هستیم نوید می‌دهد و همچنین از نسل آینده‌ی دستگاه‌های اینترنت اشیاء (IoT) نیز پشتیبانی خواهد کرد. اما این‌ها فقط تعریف است. راه‌های زیادی وجود دارد که باعث می‌شود ۵G سرعت اینترنت موبایل را افزایش ببخشد.

آیا ۵G خطرناک است؟

در سال ۲۰۱۹ یک بحث عمومی در مورد اینکه آیا هواوی قادر به مدیریت شبکه‌های ۵G است، وجود داشت. همین ممکن است باعث شده باشد خیلی‌ها نگران خطر امنیتی ۵G شده باشند. به جز این مورد، ما برخی نگرانی‌های مربوط به سلامتی که در مورد این شبکه وجود دارد را نیز شنیده‌ایم. به طور مثال، گفته می‌شود که در طول همه‌گیری کووید ۱۹ در سطح جهان، شبکه‌ی ۵G نیز در گسترش این بیماری دخیل بوده است.

ادعاهای شدیدی در مورد تأثیر منفی شبکه‌ها و فناوری‌های ۵G و خطرات شبکه ۵ جی روی سلامت انسان وجود دارد؛ با این حال علیرغم پوشش رسانه‌ای چنین ادعاهایی، هیچ مدرکی مبنی بر اینکه ۵G روی سلامت همگان تأثیرگذار است، وجود ندارد. نیویورک تایمز در مقاله‌ای نوشته است که بسیاری از این ایرادها، پیشتر در مورد ۴G نیز مطرح شده است.

درست مانند تکنولوژی قدیمی، هیچ مدرکی دال بر خطرات شبکه ۵ جی نیز وجود ندارد. مطالعات اولیه نشان داده‌اند که مقادیر تابش تولید شده توسط برج‌های سلولی ۵ جی و گوشی‌های هوشمند ۵ جی پایین‌تر از حد رسمی ایمن خود بوده‌اند. گواردین در ماه مارس امسال اظهارات کمیسیون بین‌المللی حفاظت در برابر پرتوهای غیر یونساز (ICNIRP) مبنی بر اینکه ۵ جی بی‌خطر است و احتمال ایجاد خطر توسط آن هیچ تفاوتی با دیگر شبکه‌های بی‌سیم ندارد را منتشر کرد. گرچه هنوز هیچ دلیل منطقی برای خطرناک بودن آن وجود ندارد، اما معقول است که همچنان محتاطانه عمل کنیم. به همین خاطر است که دولت‌ها در سراسر جهان وضعیت این شبکه را مورد بررسی دقیق‌تری قرار داده‌اند.

یکی از مشکلات ما این است که مطالعات علمی نتایج متفاوتی از یکدیگر را نشان می‌دهند. به طور مثال ممکن است یک مطالعه هیچ تأثیر منفی را نشان ندهد، در حالی که دومی خبر از تأثیرات احتمالی کم می‌دهد. در این بین مطالعه‌ی اول با ابعاد کمتری گزارش می‌شود (چرا که جذاب نیست رسانه‌ها بگویند هیچ اتفاقی نخواهد افتاد)، در حالی که ابعاد پوشش رسانه‌ها از گزارش دوم بسیار بیشتر خواهد بود.

روش علمی

یک روش علمی برای برخورد با نتایج متناقض وجود دارد. در روشی که توسط محققان استفاده می‌شود، داده‌ها بدون جانبداری یا فرض،‌ تا حد ممکن مشاهده می‌شوند. در این مورد، برای فردی سوالی پیش می‌آید و سپس با تهیه‌ی یک آزمایش و تولید داده، به دنبال پاسخ آن خواهد گشت.

سپس محققان از داده‌های دریافتی نتیجه‌گیری می‌کنند. پس از نگارش، این مطالعه مورد بررسی قرار گرفته و اگر بدون ایراد باشد،‌ در مطبوعات علمی منتشر خواهد شد. سپس امکان مشاهده‌ی آن توسط عموم و یک نتیجه گیری نهایی فراهم می‌شود.

برای دیگر محققان نیز شاید سوال مشابهی به وجود آید، اما از روش دیگری برای آزمایش استفاده کنند. در اینجا ممکن است نتایج متفاوتی نیز به دست آید. به همین خاطر، ممکن است شرایطی به وجود آید که در آن دو مطالعه، به طور گسترده همان موضوع را بررسی کرده، اما به نتایج متفاوتی دست یافته باشند. برای مقابله با این مشکل، دانشمندان و دولت‌ها به دنبال اجماع نظر در مورد این موضوع هستند. در این بین دست پیدا کردن به یک توافقنامه می‌تواند چالش برانگیز باشد. به طور مثال دو مقاله‌ی منتشر شده در مجله‌ی Scientific American دیدگاه‌های متفاوتی را در مورد امنیت ۵ جی نشان می‌دهد. اولی که توسط Joel M. Moscowitz منتشر شده، این استدلار را مطرح می‌کند که ۵ جی بی‌خطر است. در همین حال، گزارش دیگری از سوی David Robert Grimes منتشر شده که استدلال Moscowitz را حاصل مطالعات کم و ایدئولوژی شخصی ضعیف وی می‌داند.

آیا ۵G امن است؟

سازمان تنظیم کننده مقررات رسانه‌ای بریتانیا، Ofcom، یکی از اولین مطالعات این کشور را در زمینه‌ی شبکه‌های ۵G انجام داد. آن‌ها مقادیر تابش را در ۱۶ مکان در ۱۰ شهر انگلستان اندازه‌گیری کرده‌اند. به گزارش BBC، نتایج این آزمایش‌ها نشان داده است که حداکثر میزان تابش ۰.۰۳۹ درصد حداکثر مقدار رسمی امن بوده است. اجماع علمی بر اساس داده‌هایی به دست آمده که ما اکنون در اختیار داریم. بنابراین ممکن است این در آینده تغییر کند.

مطالعات در مورد این فناوری ارتباطی هنوز محدود است، زیرا هنوز به طور کامل عرضه نشده است. کاربران اندک و گوشی‌های سازگار کمی نیز در اینجا وجود دارد. با گسترده‌تر شدن دسترسی به ۵ جی، فرصت‌های بیشتری برای مطالعه و تحقیقات طولانی مدت در مورد این فناوری ارتباطی بی‌سیم به وجود می‌آید.

گرچه بر اساس درک فعلی ما:   5G خطری برای سلامتی انسان ندارد. 

شبکه‌های بی‌سیم و سرطان

یکی از ادعاهای قدیمی در مورد این شبکه، این است که ۵ جی می‌تواند منجر به سرطان شود؛ بنابراین ارزشش را دارد که به بررسی این ادعای ویژه بپردازیم. سطران رشد غیرقابل کنترلی در سلول‌های بدن ما دارد. DNA ما حاوی دستورالعمل‌هایی در مورد نحوه‌ی رفتار و کنترل رشد سلول است. اگر تغییر یا جهشی در این ساختارها ایجاد شود، دستورالعمل اشتباه شده و منجر به رشد غیرطبیعی و تکثیر سلول‌ها می‌شود.

تشعشع می‌تواند به سلول‌ها آسیب رسانده و منجر به این جهش‌ها شود. چندین نوع و قدرت تابش وجود د ارد. اگر اشعه انرژی لازم را داشته باشد، قادر به تعامل با اتم‌ها و جدا کردن الکترون‌ها است. این تابش یونیزه کننده بوده و برای انسان بسیار خطرناک است. اما نکته‌ی جالب اینکه با وجود خطرناک بودن این تابش یونیزه کننده، پرتوها در درمان سرطان نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. در واقع پرتوی کم انرژی و غیر یونیزه در تعامل با اتم‌ها ناتوان و در نتیجه روی سلول‌های ما بی‌تأثیر است. تکنولوژی‌هایی نظیر وای فای، رادیو و LTE در این گروه قرار می‌گیرند. این قضیه در مورد ۵G نیز صدق می‌کند. با این حال از زمان معرفی گوشی‌های تلفن در دهه‌ی ۹۰ میلادی، مباحثی وجود داشت مبنی بر اینکه تشعشعات غیر یونیزه که توسط این دستگاه‌های بی‌سیم ساطع می‌شود نیز می‌تواند به ما آسیب وارد کند.

آیا ۵G منجر به سرطان می‌شود؟

سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۴ عنوان کرد که:

در حالی که این نوع از پرتوهای غیر یونیزه شاید مستقیماً باعث جهش نشوند، مطالعاتی در مورد دیگر تأثیرات این پرتوهای رادیویی بی‌سیم نیز انجام شده است. به طور مثال، پرتوی کم فرکانس رادیویی می‌تواند باعث افزایش دمای محیط شود. البته این بدان معنا نیست که این پرتو روی سلامتی انسان تأثیرگذار است.

در استرالیا نیز مطالعات مشابهی وجود دارد که نشان می‌دهد شبکه‌های ۵G از وسایل خانگی همچون مانیتورهای کودک و مایکروویو مضرتر نیست.

آیا آینده از آن ۵G است؟

گرچه همیشه باید در برابر فناوری‌های جدید احتیاط کرد، اما تا بدین لحظه هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد ۵G خطرناک‌تر از ۴G یا Wi-Fi یا هر سیستم بی‌سیم دیگر موجود است. اگر برای شیرجه زدن به شبکه‌ی موبایل آینده آماده هستید، به یک گوشی هوشمند نیاز دارید که از آن پشتیبانی می‌کند. پس قبل از خرید یک گوشی جدید، دیگر نگران خطرات شبکه ۵ جی نباشید و فقط مطمئن شوید که آن از شبکه اینترنت ۵G پشتیبانی می‌کند.

منابع خبر